Претседателот Стево Пендаровски денеска на свечена церемонија ги одликуваше Милица Стојанова, Милка Ефтимова и Стојна Вангеловска со Орден за заслуги за Република Северна Македонија и им додели признание Повелба на Република Северна Македонија на Факултетот за Драмски уметности, на Интернационалниот фестивал на филмска камера „Браќа Манаки“ и на Националната установа Турски театар.
На свеченоста која се одржа во Филхармонија на Северна Македонија, претседателот Пендаровски во своето обраќање порача дека одликувањата се сатисфакција за посветеноста, за вложениот труд и за ефектите од него, на одликуваните. Но, тие се и нешто повеќе од тоа – тие се аргумент дека пошироката заедница поседува референтни точки врз основа на коишто може да ги гради понатаму своите развојни политики во сите витални општествени сфери. Освен што зборуваат за државните приоритети, одликувањата потврдуваат и дека во општеството постои јасно одбележана патека со критериуми за вреднување, во рамките на хуманите вредносни системи.
Во продолжение е интегралниот текст од обраќањето на претседателот Пендаровски.
Почитувани,
Радост е, а истовремено и голема чест, да се оддаде признание на личности и институции кои ги претставуваат ‘рбетот, образот и честа на нашето време. Доколку сакаме општество кое во секој свој сегмент ќе ја одразува современоста изнедрена од континуитетот, тогаш треба да ги истакнуваме и впишуваме во националната меморија, оние без кои нашата државност не би имала темели за натамошно надградување.
Како го обликуваме јавниот простор, дали го чуваме паметењето за наследената и за живата култура, колку грижливо ги архивираме сите сегменти од нашиот комплексен социо-културен идентитет, како ги создаваме и колку ги почитуваме сопствените вредносни системи – од нас зависи. Во општествениот, културниот, еднакво и во индивидуалниот и заедничкиот простор, наша обврска и одговорност е постојано да полемизираме за наративите кои се клучни за вредносните вертикали кои го градат нашиот плурален културен амбиент.
Во глобалниот политичко-историски момент кој го живееме, а кој се одликува со недоверба и масовно преиспитување на повеќето клучни цивилизациски придобивки, кои, за жал, се разнишани, како никогаш до сега, ништо не е поважно од афирмирање на примерите на човечката извонредност во културата, уметноста, науката, образованието и спортот. Во таа смисла, одликувањата освен што се благодарност кон одликуваните за нивните постигнувања, тие ги афирмираат и моделите на доблесно човеково однесување како патокази за идните генерации.
Одликувањата се сатисфакција за посветеноста, за вложениот труд и за ефектите од него, на одликуваните. Но, тие се и нешто повеќе од тоа – тие се аргумент дека пошироката заедница поседува референтни точки врз основа на коишто може да ги гради понатаму своите развојни политики во сите витални општествени сфери. Освен што зборуваат за државните приоритети, одликувањата потврдуваат и дека во општеството постои јасно одбележана патека со критериуми за вреднување, во рамките на хуманите вредносни системи.
Почитувани,
Постојат два можни пристапи во културата на паметење: едниот вели дека сегашноста го обликува нашето разбирање за минатото, а другиот дека минатото има влијание врз она што се случува во сегашноста и што се очекува да биде во иднината. Притоа, се разбира, овие два пристапа се комплементарни и не се исклучуваат.
На рабовите на големите историски наративи важно е како се однесуваме кон вреднувањето на индивидуалниот творечки опус и неговото меморирање. Не смееме да дозволиме нашите културни и општествени симболи да не бидат врежани и во нашата современост. Токму затоа, потребно ни е одново препрочитување на вредностите кои се одамна фундирани, но, кои делуваат свежо и актуелно и денес, после толку години. Затоа што, наследството без актуелниот глас на поддршка и признание ја губи својата сила кај новите генерации. Ако го почитуваме и чуваме местото на индивидуалните творечки блесоци во живата култура, тогаш можеме да бидеме спокојни дека темелите на нашиот заеднички дом се длабоко вкопани и стабилни.
Културната, општествената меморија припаѓа на индивидуалниот, теориски, естетски и еснафски домен на вреднување, но, таа доживува најширока верификација, преку заедничкото, колективното признание. Таквите одлуки честопати се, и треба да бидат, предмет на полемики, меѓутоа постојат личности и институции кои наспроти различните пристапи за вреднување, едноставно добиваат акламативна поддршка и одобрување.
Денешните добитнички на Орден за заслуги на Република Северна Македонија: Милица Стојанова, Милка Ефтимова и Стојна Вангеловска, како и институциите, добитници на Повелби на Република Северна Македонија: Факултетот за драмски уметности, Интернационалниот фестивал на филмска камера „Браќа Манаки“ и Националната установа Турски театар се примери за највисоки национални вредности кои опстојуваат со децении како неспорни константи во македонската држава и општество.
Им честитам на добитниците и им благодарам за сето сторено до сега, за својот народ и за својата земја.
Ви благодарам.
