Presidentja Gordana Siljanovska Davkova përmes video porosisë u drejtua në hapjen e edicionit të 46-të të Festivalit Ndërkombëtar të Kamerës së Filmit “Vëllezërit Manaki”, i cili po mbahet në Manastir nën patronazhin e saj.
Më poshtë është teksti i plotë i fjalimit të Presidentes Siljanovska Davkova.
Të nderuar artistë, kameramanë, regjisorë, producentë,
Të ftuar të ftuar nga vendi dhe bota,
Të nderuar dashamirës të filmit,
Të nderuar zonja dhe zotërinj,
Mirë se vini në Manastir, qytetin e vjetër maqedonas, një qytet me traditë të gjatë dhe të pasur kulturore dhe konsullore, me një rrugë të gjerë dhe rrugica piktoreske, me Pelisterin që ngrihet mbi lumin Dragor, me shtëpi madhështore dhe të dekoruara, shtëpi me piano, oborre me lule të fshehura pas portave të hekurta, me njerëz të ditur dhe elegantë, një qytet në të cilin lindën filmat e parë, një qytet që nuk mund të jetojë pa to dhe jeton nëpërmjet tyre.
Manastiri është shtëpia e vëllezërve Manaki, atyre për të cilët kamera ishte më shumë se një lente: një rreze X, një mikroskop, një zë, një shikim, një mendim, një qëndrim, një ndjenjë, një jetë loje!
Ja ku jemi, në fillim të edicionit të 46-të të Festivalit Ndërkombëtar të Kamerës së Filmit “Vëllezërit Manaki”, i cili këtë vit mbahet nën moton: “Ëndërr në Ekran”, e cila pasqyron në mënyrë të përsosur thelbin e virtyteve që festojmë: aftësinë e artistit për ta kthyer ëndrrën në një fotografi dhe fotografinë në një këngë ose një histori që mbahet mend, mbahet brenda dhe përsëritet shumë kohë pasi dritat në kinema janë fikur.
Ky festival është padyshim një nga simbolet kulturore më të vlefshme dhe të njohura të Manastirit, Maqedonisë dhe botës. Është një skenë unike në të cilën kameramani festohet si autor, krijues, ndërtues i heshtur por i fuqishëm i çdo historie filmike.
Kameramani është një artist i gjithanshëm, ai vizualizon idenë, kompozon dhe vizaton emocionin me kamerën, dikton ritmin dhe krijon atmosferë. Në punën e tij, teknikja dhe poetika, racionale dhe intuitive takohen dhe përzihen – të gjitha këto të shkrira në art.
Jam e lumtur që këtë vit, festivali fillon me filmin “Nënë”, me filmin e ri nga e veçanta Teona Strugar Mitevska – një histori emocionale shpërthyese që hap horizonte të reja kinematografike, duke na shtyrë të reflektojmë mbi natyrën e pathyeshme dhe shpirtin e fortë të Nënë Terezës dhe gruas. Me performancën e tij mjeshtërore vizuale dhe aktrimin autentik, ky film është një hyrje e denjë për programin që vijon.
Festivali mbyllet me “DJ Ahmet”, një “histori që ia vlen të tregohet” debutuese nga i jashtëzakonshëmi Gjeorgi Unkovski, sepse magjeps me kombinimin në dukje të pamundur të së vjetrës dhe të resë.
Nuk ka ngjarje më të bukur se një ngjarje që fillon dhe mbaron me një imazh lëvizës të pandalshëm dhe një rrëfim depërtues, me dy histori që tejkalojnë e tejkalojnë lokalen dhe flasin një gjuhë artistike universale, fryt i talenteve të kthjellëta të kinematografisë maqedonase, të cilëve u uroj shumë vepra të tjera mbresëlënëse filmike.
Dëshiroj që këto dy filma të jashtëzakonshëm maqedonas të jenë një impuls i pandalshëm për kinematografinë maqedonase, një lajmëtar i ditëve të reja, të mira, për filmin maqedonas.
Të nderuar miq,
Festivali Ndërkombëtar i Kamerës së Filmit “Vëllezërit Manaki” nuk është vetëm një festë e mjeshtërisë së kinematografëve, por edhe një nxitje për ata që do të guxojnë të pushtojnë kulmin kinematografik përmes objektivit. Jam e lumtur që festivali hapi portat e vështira të Manastirit për artistët e rinj – brezin e ri të autorëve të talentuar, të cilët me shikimin e tyre fatal depërtues, si një shigjetë, dhe guximin e pamasë krijues, formësojnë gjuhën filmike të së ardhmes.
Në një botë të përmbytur dhe të mbingarkuar me shumë imazhe, me shumë pak përmbajtje dhe kuptim, të cilat në një garë marramendëse dhe të mërzitshme ndryshojnë dhe zhduken, por nuk mbahen mend, ne gjithnjë e më shumë i bëjmë vetes pyetjet: cili prej tyre ka kuptim thelbësor, kujt i drejtohet, çfarë dëshiron të thotë, ose cili kuadër është më i rëndësishmi, nëse dhe sa frymëzon, a transformon dhe si?
Pyetja është, a kemi ne sot një shans të shikojmë filma që na trondisin, na ndryshojnë, na bëjnë të pavetëdijshëm, na bëjnë të vetëdijshëm? Pyes veten: a mund ta ndryshojë filmi dhe, në përgjithësi, arti botën me fuqinë e estetikës, duke fisnikëruar një realitet të shëmtuar, shqetësues dhe madje vrasës?
Por është e pamohueshme që arti i imazheve në lëvizje na mëson të shohim më ngadalë, më thellë, më me vetëdije, më emocionalisht dhe madje edhe më njerëzisht, me empati dhe mirëkuptim!
Prandaj, megjithëse nuk jam me ju, ndiej se jam pranë jush dhe uroj fuqimisht që drita dhe loja e saj, të kapura nga objektivi, t’ju udhëheqin nëpër ditët e festivalit të filmit, spiritualitetit, mendimit dhe emocionit. Shoqërohuni, shijoni takimet, bisedoni dhe dëgjoni, thurni histori të paharrueshme miqësie në Manastir.
U uroj autorëve më të mirë njohje të merituar, si një nxitje për rritje artistike dhe shpëtim shpirtëror njerëzor.
Falënderoj publikun që zgjodhi harmoninë e imazhit të filmit në një kohë ngjarjesh kaotike dhe fjalësh boshe dhe i kam zili që e shijuan atë!
Dëshiroj që arti i kinemasë të vazhdojë të eksplorojë, të eksperimentojë, të provokojë, të na ekspozojë, të na qortojë, të na turpërojë, të na mësojë, të na bëjë të mendojmë, të na bëjë të qajmë, të na transformojë në njerëz.
Është koha për të shpallur: Festivali është i hapur.
Drita e filmit ka fjalën e saj! Ejani, madhështorë!
