Претседателот Пендаровски се обрати на втората годишна конференција „Скопје економски и финансиски форум“

31 мај 2022 | Соопштенија

Претседателот Стево Пендаровски денеска се обрати на втората годишна конференција „Скопје економски и финансиски форум“ на тема „Одржување на растот во време на неизвесност и потоа“, организирана од Министерството за финансии на Република Северна Македонија.

Во продолжение го проследуваме интегралниот текст од обраќањето на претседателот Пендаровски.

Почитувани присутни,
Дами и господа,

Благодарам за поканата да се обратам на меѓународниот Економско-финансиски форум организиран од Министерството за финансии.

Пред неколку дена учествував на Светскиот економски форум во Давос, каде во фокусот беше дилемата како да се одржи растот во време на неизвесност и како да се планира идниот раст. Нашава денешна тема во себе содржи два слични аспекти. Првиот се фокусира на ургентното и го наметнува прашањето какви краткорочни мерки треба да преземеме за да ја одржиме макроекономската стабилност и да ги амортизираме шоковите предизвикани од глобалните геополитички турбуленции.

Вториот аспект се фокусира на среднорочните и долгорочните проекции и планови за одржување на растот. Притоа, клучно е прашањето дали ќе имаме период на смирување и нормализација, или ќе треба да научиме да функционираме во услови на постојана неизвесност поради симултаните кризи.

Ако фрлиме поглед само врз последните 20-тина години ќе забележиме дека економските, еколошките, социјалните и безбедносните кризи со кои се соочува човештвото се зголемија и по бројност, и по интензитет и по својата комплексност и влијание. Од терористичките напади на САД во 2001-та, преку глобалната економска криза од 2008-та, арапската пролет од 2011-та, бегалската и мигрантска криза од 2015-та и 2016-та, па се до пандемијата на КОВИД-19, не сме имале подолг период без сериозни кризи.

Истовремено, глобалните мегатрендови како што се дигитализацијата, климатските промени и растечката нееднаквост, драстично ги менуваат правилата по кои функционираат индустријата и пазарот на трудот. Пандемијата ги компресираше овие мегатрендови и ни го скрати времето што мислевме дека го имаме за да ги спроведеме политиките поврзани со Целите за одржлив развој. Имаме забавен економскиот раст, зголемување на инфлацијата, на цените и на јавниот долг и продлабочување на нееднаквоста меѓу државите, но, и внатре во самите држави. Руската инвазија врз Украина прекина витални синџири за набавка, предизвика енергетска криза и пореметување на пазарите за храна.

Поради брзите промени многу извештаи и стратегии застаруваат уште пред да бидат објавени. Затоа, ако гледаме на иднината низ призмата на досегашното искуство, најдобро е да се подготвиме и да изградиме модел на економски раст што ќе биде отпорен на кризи.

Неодамна основачот на Светскиот економски форум, Клаус Шваб изнесе квалификација дека кризите ги откриваат системските слабости, и дека токму од одговорот на кризите произлегуваат решенија што стануваат основа за идниот развој. Во таа смисла, во периоди на нарушување на нормалноста, отпорноста зависи од две работи: од нашата адаптибилност и одлучност.

Старата парадигма често им пристапуваше на прашањата на развојот, одржливоста и инклузивноста како на посебни сфери. Како резултат имавме компромисни политики што, на пример, се фокусираа на растот на сметка на еколошката одржливост и економската правичност, или, пак, на еколошка одржливост, но, по цена на развојот и социјалната правда. Според новата парадигма, овие три димензии се меѓузависни и треба да се форсираат истовремено. Растот треба да биде и одржлив кон животната средина, но и инклузивен, намалувајќи ја социјалната нееднаквост.

Се разбира денес, нашиот примарен фокус е на економскиот раст на Северна Македонија и на регионот. Оттука, и нашиот одговор треба да соодветствува со македонските специфики. Во таа насока, уште на почетокот на мојот мандат ја иницирав Рамката за развој МКД2030 како заедничка платформа за долгорочна визија за иднината на државата. Целта беше да добиеме надпартиски, национален консензус околу приоритетите неопходни за напредок и подобар живот на граѓаните.

Овој стратешки документ официјално ќе го промовираме наредниот месец. Во оваа прилика би сакал, сосема на кратко да ги споделам со вас неговите четири развојни приоритети.

Првиот приоритет е забрзување на економскиот раст од најмалку 5% годишно. Императив е да ја зголемиме продуктивноста и конкурентноста на националната економија преку структурна трансформација на стопанството и модерни технолошки решенија како главни двигатели во производните и услужните дејности. Ќе треба да поттикнуваме нови инвестиции, да ја намалуваме сивата економија и да обезбедиме флексибилен и динамичен пазар на трудот.

Вториот приоритет е повисока заштита на животната средина и редефинирање на македонската енергетска политика со цел подобро да одговори на внатрешните барања и екстерните шокови.

Трето, сеопфатна дигитализација која ќе отвори простор за инвестиции и нови работни места. Според најновиот извештај на Светската банка за глобалните економски перспективи, еден од најважните чекори кон намалување на нееднаквоста е дигиталната иновација. Затоа, до крајот на оваа деценија ќе мора да го заокружиме системот на дигитална економија и да вложуваме многу повеќе во развојот на македонскиот ИТ сектор.

Четвртиот приоритет е образованието и инклузивниот развој. За да го спречиме одливот на млади луѓе од земјава, потребни се системски зафати за да креираме сеопфатно, квалитетно и дигитализирано образование, прилагодено на современите светски трендови и на пазарот на трудот. Мора да вложуваме во секоја етапа на образованието, да ја зајакнеме релацијата меѓу образовните институции и компаниите со цел да ја подигнеме функционалната писменост меѓу дипломираните ученици и студенти.

Во согласност со современата холистичка парадигма на растот, овие четири приоритети ќе мора да се спроведуваат истовремено. Во овој голем потфат свој придонес ќе треба да дадат сите сегменти на македонското општество, од државните институции, политичките фактори, приватниот и граѓанскиот сектор, како и академската заедница.

Почитувани присутни,

Доколку сакаме одржлив напредок, прв приоритет е да го преобмислиме моделот на економскиот развој, и се разбира, доколку нашата амбиција не е само да опстанеме, туку и да напредуваме. Можеби краткорочно некои од овие политики ќе бидат болни, но долгорочно се неопходни и корисни. Верувам дека доколку ги исполниме овие приоритети, не само што ќе го пребродиме овој турбулентен период со помалку загуби, туку и ќе успееме да создадеме услови за одржлив раст и во услови на неизвесност, а и потоа. Тоа е наша обврска не само кон компаниите, туку и кон сегашните и кон идните генерации.

Ви благодарам.

Категории

Categories

Kategori

Последни вести

Latest news

Lajmet e fundit

Претседателот Пендаровски домаќин на Ифтарска вечера по повод Рамазанските пости

Претседателот Пендаровски домаќин на Ифтарска вечера по повод Рамазанските пости

  Претседателот Стево Пендаровски беше домаќин и се обрати на Ифтарската вечера, којашто ја приреди по повод Рамазанските пости и во пресрет на големиот муслимански празник Рамазан Бајрам. На вечерата присуствуваа претставници од државно-владиниот врв, бизнис...

Отворен Кабинет за ученици од скопските основни училишта „Љубен Лапе“ и „Димитар Миладинов“

Отворен Кабинет за ученици од скопските основни училишта „Љубен Лапе“ и „Димитар Миладинов“

Во рамки на Отворен Кабинет, ученици од ООУ „Љубен Лапе“ и од ООУ „Димитар Миладинов“, од Скопје, денеска го посетија Кабинетот на претседателот Стево Пендаровски. Учениците имаа можност да се запознаат...

Претседателот Пендаровски ги прими акредитивните писма на новоименуваниот амбасадор на Белорусија, Сергеј Малиновски

Претседателот Пендаровски ги прими акредитивните писма на новоименуваниот амбасадор на Белорусија, Сергеј Малиновски

Претседателот Стево Пендаровски денеска ги прими акредитивните писма на Сергеј Малиновски, новоименуваниот амбасадор на Република Белорусија во Република Северна Македонија, со седиште во Белград. Претседателот Пендаровски во обраќањето на церемонијата на предавање на...

Претседателот Пендаровски ги прими акредитивните писма на новоименуваниот амбасадор на Египет, Надер Саад

Претседателот Пендаровски ги прими акредитивните писма на новоименуваниот амбасадор на Египет, Надер Саад

Претседателот Стево Пендаровски денеска ги прими акредитивните писма на Надер Саад, новоименуваниот амбасадор на Арапска Република Египет во Република Северна Македонија, со седиште во Софија. Претседателот Пендаровски во...

Средба со учесниците во програмата за регионална мобилност на млади истражувачи и активисти

Средба со учесниците во програмата за регионална мобилност на млади истражувачи и активисти

Претседателот Стево Пендаровски денеска прими учесници во Програмата за истражување на младински и образовни политики во Младински образовен форум (МОФ). За време на средбата младите од Албанија, Србија и од Северна Македонија,...