Presidentja Gordana Siljanovska Davkova mbajti fjalim në pritjen, e cila u organizua me rastin e 21 dhjetorit, Ditës së Mësimit në gjuhën turke, nga Unioni i OJQ-ve turke në Maqedoni – MATUSITEB, me mbështetjen e Agjencisë Turke të Bashkëpunimit dhe Koordinimit – TIKA.
Presidentja Siljanovska Davkova kujtoi se, që nga formimi i shtetit maqedonas, e drejta për arsim në gjuhën turke jo vetëm që është garantuar, por edhe është mundësuar praktikisht, si e pandashme nga identiteti etnik dhe kulturor i turqve. Sipas saj, mësuesit janë veçanërisht të merituar për arsimimin në gjuhën turke të brezave të shumtë të nxënësve, duke i rritur ata në frymën e bashkëjetesës dhe përgjegjësisë për jetën e përbashkët në shoqërinë multikulturore maqedonase.
Presidentja Siljanovska Davkova vlerësoi lart kontributin e rëndësishëm të anëtarëve të komunitetit turk në të gjitha sferat e zhvillimit shoqëror të shtetit, duke filluar nga arsimi dhe kultura, deri te sporti dhe politika.
Ajo theksoi rëndësinë e bashkëpunimit intensiv ndërshtetëror turko-maqedon dhe shprehu mirënjohjen e saj për mbështetjen e vazhdueshme financiare turke, veçanërisht përmes TIKA-s, me mirëkuptimin dhe ndihmën e së cilës u rinovuan ndërtesa të rëndësishme fetare, u përmirësuan objektet shëndetësore, u modernizuan institucionet shkencore dhe arsimore dhe u mbështetën inovacionet bujqësore.
Për të, bashkëqytetarët me origjinë turke, si dhe qytetarët turq me origjinë maqedonase në Republikën e Turqisë, janë lidhja më e fortë midis nesh dhe Republikës së Turqisë, e cila duhet të kultivohet dhe përforcohet.
Në këtë ngjarje folën edhe: Fatih Ulusoy, ambasadori turk në vend, Mustafa Şentop, ish-kryetar i Asamblesë së Madhe Kombëtare të Republikës së Turqisë, si dhe organizatori i aktivitetit, Tahsin İbrahim, president i MATUSITEB, të cilët, duke përfshirë edhe presidenten, u vlerësuan për rolin e tyre të shquar në ndërtimin dhe forcimin e miqësisë turko-maqedonase.
Çmimet e dhëna studentëve më të suksesshëm në konkurset e poezisë, prozës dhe vizatimit në Ditën e Mësimit në gjuhën turke theksuan rëndësinë e dijes, kreativitetit, ekspertizës dhe kompetencës, pa të cilat nuk ka përparim në komunitet, as evropianizim të shtetit!
Në vazhdim është teksti integral i fjalimit të presidentes Siljanovska Davkova.
Të nderuar anëtarë të komunitetit turk,
Të nderuar mësues, të nderuar nxënës,
Të nderuar përfaqësues të mediave,
Zonja dhe zotërinj,
Sot, më 21 dhjetor, Dita e Mësimit në Gjuhën Turke ka një kuptim të veçantë, jo vetëm për ju, por edhe për vendin dhe shoqërinë tonë.
81 vjet më parë, gjatë periudhës kur po hidheshin themelet e Republikës Popullore të Maqedonisë, atdheut tonë të përbashkët, e drejta e fëmijëve me origjinë turke për arsim në gjuhën e tyre amtare turke jo vetëm që ishte e garantuar ligjërisht, por edhe e realizuar në të vërtetë. Është më e lehtë dhe më e mira të mësoni në gjuhën amtare sepse është e lidhur me fjalën e nënës, të cilën e dëgjojmë të parët, dashurinë e pakushtëzuar të nënës, të cilën e ndiejmë të parët, këngën e nënës me të cilën biem në gjumë dhe qetësohemi më lehtë.
Në gjuhën amtare, mendojmë dhe shkruajmë më lehtë, mësojmë dhe krijojmë, gëzohemi dhe zemërohemi më lehtë.
Në një kohë kur në disa vende, gjeografikisht jo shumë larg nesh, identiteti turk u mohua për dekada, paraardhësit tanë zgjodhën një rrugë të ndryshme, më humane të shtruar me respekt, përfshirje dhe bashkëjetesë. Shteti maqedonas gjithmonë i ka njohur identitetet e ndryshme, përfshirë atë turk, si vlerë, forcë dhe avantazh. Duke siguruar jo vetëm të drejta individuale, por edhe kolektive që, sot, i tejkalojnë standardet e shumë demokracive shumë të zhvilluara, kemi arritur të ndërtojmë një model demokratik bashkëjetese!
Megjithatë, jam e vetëdijshme se në zbatimin real/praktik të së drejtës së përcaktuar kushtetuese për arsim në gjuhën turke ka çështje dhe vështirësi të pazgjidhura, por edhe vendosmëri dhe gatishmëri për t’i kapërcyer ato përmes bashkëpunimit të koordinuar, të përgjegjshëm dhe efikas midis vetëqeverisjes lokale dhe institucioneve qendrore.
Të nderuar bashkëqytetarë turq,
Që nga koha e ASNOM-it historik, si organi më i lartë përfaqësues i qytetarëve maqedonas, ne kemi luftuar së bashku për një shtet demokratik dhe të begatë. Me besnikërinë dhe përkushtimin tuaj ndaj të mirës së përbashkët, ju jepni një kontribut të pamatshëm në zhvillimin shoqëror.
Nga ekonomia te politika, arti, kultura, arsimi dhe sporti, ju jeni një pjesë e pandashme e mozaikut tonë multietnik dhe multifetar.
Sa gjenerata fëmijësh në këtë vend janë rritur me aventurat e Orhanit nga veprat e Nexhati Zekirija-s, histori që formësuan imagjinatën e fëmijëve dhe vlerat njerëzore?
Sa gazetarë, poetë, shkrimtarë dhe politikanë janë rritur nga shkolla e “Birlik”, e cila ishte zëri i turqve, një shkollë prestigjioze për shumë breza intelektualësh turq.
Kush prej neve nuk gëzohet për shportat e Cedi Osmanit ose golat e Elif Elmas? Kush nuk është krenar për suksesin dhe njohjen ndërkombëtare të Ertan Shaban dhe Filiz Ahmet, të cilët, me dhuratën e tyre, e çojnë shtetin maqedonas përtej kufijve të tij?
Gjithashtu, ju, bashkëqytetarët tanë me origjinë turke këtu, si dhe njerëzit me origjinë maqedonase që jetojnë në Republikën e Turqisë, jeni lidhja më e fortë njerëzore midis nesh dhe Republikës mike të Turqisë. Unë vetë kam lindur në një shtëpi me pronarë turq.
Ju jeni lidhja më e fortë në marrëdhëniet maqedonase-turke. Besoj se në periudhën që vjen, së bashku me Presidentin e Republikës së Turqisë, z. Rexhep Tajip Erdogan, do të vazhdojmë t’i thellojmë këto marrëdhënie në frymën e miqësisë dhe respektit të ndërsjellë.
Të nderuar të pranishëm,
Festa si kjo nuk janë vetëm një rast për gëzim dhe festë, por edhe momente kur na kujtohen edhe një herë detyrimet tona ndaj shoqërisë dhe vendit në të cilin jetojmë. Themeluesi i Turqisë moderne dhe bir i shtetit maqedonas, i madhi Mustafa Kemal Ataturk, tha me mençuri: “Ai që e do më shumë atdheun e tij është ai që e kryen detyrën e tij më mirë.”
Të udhëhequr nga kjo maksimë, detyra jonë e përbashkët është e qartë: kudo që të jemi, çfarëdo që të bëjmë, ta kryejmë detyrën tonë me ndershmëri, përkushtim dhe përgjegjësi. Vetëm në këtë mënyrë do të kontribuojmë në zhvillimin e saj dhe në vendin e saj të merituar midis vendeve evropiane.
Si profesoreshë, e di që ne, mësuesit, kemi një rol të madh edukativ, por edhe përgjegjësi, në ndriçimin e rrugës së shumë gjeneratave. Në një kohë ndryshimesh fantastike, digjitalizimi dhe inteligjence artificiale, misioni juaj fisnik nuk është vetëm të edukoni studentë të suksesshëm, por edhe të rrisni njerëz të mirë: të moralshëm, të ndershëm, të përgjegjshëm dhe të vetëdijshëm për rrënjët dhe vlerat e tyre. E ardhmja që të gjithë ëndërrojmë, më e drejtë dhe më e përparuar, është e mundur vetëm përmes brezave të tillë.
Më lejoni, në fund fare, të shpreh mirënjohjen time të sinqertë për udhëheqjen e Lidhjes së Organizatave të Shoqërisë Civile Turke në Maqedoni – MATUSITEB, e cila prej 22 viteve bashkon organizatat joqeveritare turke në vendin tonë, për ftesën dhe për përpjekjen e investuar në realizimin e kësaj ngarjeje.
Njëkohësisht, dëshiroj të shfrytëzoj këtë rast solemn për t’ju uruar juve dhe të gjithë anëtarëve të komunitetit turk 21 dhjetorin – Ditën e Mësimit në Gjuhën Turke. Qoftë kjo festë e madhe e juaja dhe e imja, e juaja dhe e jona, turke dhe maqedonase, ose më e mira nga të gjitha: turko-maqedonase, për shumë vite që vijnë!
Тürkçe Eğitim Bayramınız Kutlu Olsun.
