Në kuadër të vizitës zyrtare të Presidentit të Republikës së Sllovakisë, sot u mbajt një konferencë e përbashkët për shtyp të Presidentes Gordana Siljanovska Davkova dhe Presidentit Peter Pellegrini.
Në vijim në është deklarata integrale e Presidentes Siljanovska Davkova.
Para së gjithash, dëshiroj të falënderohem edhe një herë Presidentit të nderuar Pellegrini, por edhe juve për praninë tuaj. Atij për vizitën e jashtëzakonshme. Ky është një konfirmim i marrëdhënieve të shkëlqyera dypalëshe midis dy vendeve, si shprehje e vullnetit dhe vendosmërisë së përbashkët për t’i thelluar ato në të ardhmen.
Siç e dimë, me Sllovakinë të lidhur nga trashëgimia e përbashkët e Vëllezërve të Shenjtë Kiril dhe Metodi, marrëdhëniet e ngushta kulturore dhe një miqësi gjithëpërfshirëse dhe afatgjatë me Sllovakinë.
Sot thashë, nëse jam një nga themeluesit e lëvizjes europiane në kohën e rënies së Jugosllavisë, Sllovakia është vendi që ende mbështet financiarisht Konventën Europiane, e cila diskutoi çështjet më të rëndësishme që lidhen me reformat.
Si një person që beson në diplomacinë kulturore, nuk mund të mos them se e vlerësoj interesin e komunitetit akademik sllovak për gjuhën dhe kulturën maqedonase. Më lejoni t’ju informoj se kjo shprehet kaq qartë me botimin e librit të parë shkollor të gjuhës maqedonase për sllovakët dhe rikthimin e mësimdhënies së gjuhës maqedonase në Universitetin “Konstantin Filozof” në Nitra, ku sot funksionon me sukses edhe departamenti i mësimdhënies së gjuhës maqedonase. Kjo është një çështje respekti të madh.
Këtë verë, si patron i Mbrëmjeve të Poezisë në Strugë, pata nderin të takohesha me poetin sllovak Ivan Shtërpka, përndryshe laureati vjetor i Mbrëmjeve të Poezisë së Strugës dhe fitues i çmimit “Kurora e Artë”. Kjo nuk është vetëm diplomaci kulturore, por edhe një provë tjetër e jashtëzakonshme e afërsisë kulturore midis dy popujve.
Marrëdhëniet politike u vlerësuan dhe vlerësohen sot si jashtëzakonisht të mira. Dëshiroj një bashkëpunim më të mirë ekonomik, por për këtë qëllim mirëpres sot nënshkrimin e Memorandumit të Bashkëpunimit Ekonomik dhe pres që ai të hapë mundësi të reja për projekte, investime dhe partneritete biznesi.
Gjëja më e rëndësishme për ne: Sllovakia është një nga mbështetëset tona më besnike dhe të përkushtuara afatgjata të integrimit europian, me një angazhim të qartë kristalor për nevojën e zgjerimit të BE-së. Këtë e bën jo vetëm në kuadër të Grupit të Vishegradit, por edhe me pjesëmarrjen e saj aktive në Grupin e Miqve të Ballkanit Perëndimor, por edhe në takimin e sotëm. Nuk ka ndjesi më të mirë sesa të shohësh presidentin e një shteti anëtar të Bashkimit Europian të shprehë mbështetje të qartë për rrugën tuaj europiane. Jam shumë e kënaqur që të dy ndajmë të njëjtin mendim se zgjerimi duhet të bazohet mbi kriteret e Kopenhagës, nga të cilat nuk duhet t’i ikim. Domethënë, duhet të bazohet mbi meritë dhe duhet të bazohet në rezultate. Nuk duhet të varet nga kushte të tjera politike irracionale, të cilat në një farë mënyre e uzurpojnë procesin e integrimit europian.
Jam shumë e vetëdijshme për situatën aktuale gjeopolitike dhe të sigurisë në Europë, për rrezikun e krijimit të një boshllëku politik që mund të shfrytëzohet nga palë të treta, dhe pikërisht këtë ia paraqita Presidentit, se – kur rreziku i ndikimit politik nga jashtë, nga palë të treta, theksohet me të drejtë, duhet të dihet se nuk ka kurrë një boshllëk politik bosh. Dikush do të përpiqet gjithmonë ta mbushë boshllëkun, por zgjidhja më e mirë për të parandaluar çdo boshllëk dhe ndikim politik nga palë të treta është të ri-integrohemi në Bashkimin Europian, të kemi garanci të qarta se i përkasim atje. Kështu, fakti që gjithmonë kemi qenë pjesë e Europës gjeografikisht, historikisht, kulturorisht do të plotësohet natyrshëm dhe politikisht. Kështu, do të kthehemi aty ku ishim, në Europë.
Sigurisht, politika jonë e jashtme dhe e sigurisë, siç e dinë të gjithë anëtarët e Bashkimit Europian dhe të gjitha institucionet dhe zyrtarët e tyre në BE, është plotësisht në përputhje me atë të Bashkimit Europian. Ne vazhdojmë të kontribuojmë në mënyrë aktive në sigurinë kolektive dhe rajonale, sepse ajo siguri është edhe siguria jonë. Sigurisht, shfrytëzoj rastin të them, megjithëse nuk i kushtuam shumë sot, është e qartë se ajo që po ndodh këto ditë është për t’u mirëpritur, dëshiroj të them përpjekjet dhe aktivitetet paqësore midis Izraelit dhe Hamasit të ndërmjetësuara nga Presidenti Trump. Dëshiroj ta theksoj publikisht këtë, të shpreh mirënjohje jo vetëm në emrin tim, por edhe në emër të të gjithë anëtarëve dhe të Bashkimit Europian, të gjithë anëtarëve të rajonit dhe të gjithë botës. Po, ne gjithmonë kemi mbrojtur një paqe të qëndrueshme dhe të drejtë në Lindjen e Mesme, e cila do të bazohet në parimet e së drejtës ndërkombëtare. Paqja në Lindjen e Mesme ndikon drejtpërdrejt tek ne dhe në paqen tonë, jo vetëm tek tonën dhe paqen europiane, në përgjithësi. Por ajo që mendoj se është më e rëndësishmja është se sfidat me të cilat përballet bota, sfidat globale, sfidat rajonale, sfidat europiane kërkojnë bashkëpunim më të madh, kërkojnë besim të ndërsjellë, kërkojnë solidaritet, dhe jo vetëm brenda kornizës së Bashkimit Europian dhe NATO-s, por edhe brenda kornizës së Kombeve të Bashkuara. I përcolla zotit President ndjesën nga zyrtarët e lartë të Kombeve të Bashkuara, ose më parë të Bashkimit Europian për rrugën tonë tepër të gjatë dhe të ndërlikuar. Megjithatë, komenti im është se reagimet post festum nuk mund të zgjidhin asnjë problem. Do të doja që problemet të zgjidheshin ex-ante, domethënë paraprakisht. Po, ne përballemi me ndryshime tektonike në botë, ato kërkojnë ndryshime, ato kërkojnë sjellje të ndryshme, dhe mendoj se kjo e bën ri-integrimin e rajonit dhe ri-integrimin tonë në Bashkimin Europian edhe më urgjent.
Edhe një herë, faleminderit për nderin, faleminderit për mbështetjen. Besoj se bisedimet e sotme do të sjellin dinamika të reja në marrëdhëniet tona dhe do të hapin rrugën për një bashkëpunim gjithëpërfshirës dhe të frytshëm.
Ju faleminderit.
