Pyetje e gazetarit: Maqedonia ka një kusht për të anëtarësuar në Bashkimin Europian nga njëra anë, nga ana tjetër ndodhet në Ballkan, dhe Uashingtoni zyrtar, Pekini dhe Moska po fillojnë të formojnë rendin e ri botëror. Pyetja është se cila është strategjia e Maqedonisë për rendin e ri botëror dhe çfarë prisni nga Ursula von der Leyen nesër?
Presidentja Siljanovska Davkova: Jemi dëshmitarë ndryshimeve tektonike në botën globale. Pyetja juaj mund të jetë e njëjtë dhe përgjigjja do të ishte e ngjashme nëse do t’ia parashtronit çdo presidenti të një vendi në Bashkimin Europian, sepse ne kemi një politikë të jashtme dhe të sigurisë të koordinuar njëqind për qind me Bashkimin Europian. Kjo është pjesa e parë e përgjigjes, pjesa e dytë e përgjigjes është gjithashtu – po, është e pamohueshme që ne kemi vendosur partneritet strategjik me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, menjëherë pas, nëse e mbani mend, dështimit në Bukuresht dhe ne, pavarësisht faktit se Presidenti i atëhershëm i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, z. Bush, njoftoi se do të bëheshim anëtar i NATO-s – nuk u bëmë dhe më pas përfunduam një miqësi strategjike. Pra, në aspektin botëror dhe të ndryshimeve tektonike, ne jemi pozicionuar jo vetëm për shkak të politikës së përbashkët të jashtme dhe të sigurisë, por edhe për shkak të anëtarësimit në NATO, në të njëjtat pozicione, të njëjtat qëndrime, të njëjtat pikëpamje, të njëjtën strategji, si ajo e Bashkimit Europian. Lidhur me kushtëzimin, ju tashmë i dini pikëpamjet e mia, ia përcolla sot Presidentit Pellegrini, megjithëse edhe ai është në dijeni të tyre. Sipas mendimit tim, kriteret e Kopenhagës janë kushti më i rëndësishëm dhe i vetmi që duhet të përmbushet për të gjithë anëtarët e BE-së dhe sigurisht për të gjithë kandidatët e BE-së. Gjatë aplikimit, përparimit dhe integrimit europian të vendeve të tjera, lindën disa probleme të ndërsjella që nuk lidheshin drejtpërdrejt me kriteret e Kopenhagës, por ato u kapërcyen me mirëbesim, kurrë duke vendosur kushte si ato me të cilat po përballemi: ose do ta bëni këtë ose do të përballeni me një veto. Pse e theksoj këtë dhe nevojën për të anuluar kushte të tilla shtesë? – Kjo histori e trishtueshme nuk do të mbarojë me ne. Siç e dini, vendet nga Euroazia gjithashtu kanë tendencë t’i bashkohen BE-së. Dhe në ato vende ka probleme që për fat të keq lidhen me historinë, trashëgiminë kulturore dhe të ngjashme. Ka disa anëtarë, nëse historia vazhdon me ne, nuk do të mbarojë vërtet, por do të vazhdojë ajo histori e trishtueshme. Pra, duke zgjidhur këtë problem të vështirë për ne, problemi me integrimin e ardhshëm europian do të zgjidhet në të vërtetë.
Pyetje e gazetarit: Zonja Presidente, dëgjuam se mysafiri është optimist për mbërritjen e kreut të Komisionit Europian në Shkup nesër. Cilat janë pritjet tona nga vizita? A ka ndoshta ndonjë komunikim me Sofjen zyrtare, duke pasur parasysh që kryeministri njoftoi intensifikim të dialogut pas zgjedhjeve dhe fillimit të vitit të ri? A ka ndonjë komunikim dhe pritje?
Presidentja Siljanovska Davkova: Para së gjithash, ndoshta e dini se gjatë zgjedhjeve, komunikimet, kur bëhet fjalë për qeverinë, nuk janë të mirëseardhura. Sa i përket komunikimit tim, në margjinat, po, kam komunikim në margjinat. Ardhja e znj. von der Leyen mund të shihet përmes dy prizmave, nga dy këndvështrime. Njëra është, është një vizitë e rregullt, edhe vitin e kaluar, nëse e mbani mend, pati një vizitë në rajon dhe mendoj se kjo është mirë për gjendjen e rajonit dhe është shumë e rëndësishme, për inkurajimin e asaj që ndoshta z. Schein, kur më pyeti, mund të kishte shtuar në përgjigje, në lidhje me nevojën për një prani rajonale, mbështetje rajonale, solidaritet rajonal, mirëkuptim rajonal ose nëse doni një përpjekje që Ballkani të përpiqet t’i ngjajë vendeve baltike. Sepse në vendet baltike, shtetet, shtetet baltike, u mbështetën së pari dhe me më shumë zell nga Suedia, Danimarka dhe Finlanda.
Kjo nuk ndodhi në Ballkan, kishte probleme si tonat më parë, por ju kujtohet midis Sllovenisë dhe Kroacisë, por problemi nuk është zgjidhur ende, por është arritur një kompromis. Kjo është e rëndësishme, është gjithashtu e rëndësishme, thamë se shumë kohë më parë ose pas Samitit të Selanikut mund të mos kemi parë një strategji të qartë drejt Ballkanit Perëndimor, por që me planin e rritjes, ne tashmë po ecim së bashku me Bashkimin Europian. Kjo lidhet me mbështetjen financiare, por mbështetja financiare nuk është an bloc, por lidhet me reformat.
Kjo na bën të pajtueshëm dhe më afër Bashkimit Europian, sepse zbatimi i planit të reformave dhe agjendës së reformave është në përputhje, në fakt, me kriteret e Kopenhagës. Sigurisht, këto ditë, dëgjoj kryeministrin të thotë se ai do të bëjë edhe pyetje të caktuara në bisedë. Unë vetë ndaj pikëpamje të ngjashme, mendoj vërtet se gatishmëria e BE-së për të na pranuar mund të shprehet në këtë drejtim, madje edhe në aeroporte në trajtimin tonë si qytetarë të barabartë dhe në fakt, kjo është ajo që është, nëse mund të them kështu, reformim me hapa të shpejtë. Reformim me hapa të shpejtë.
Sigurisht, pres që edhe kjo çështje të përmendet. Ne gjithmonë kemi qenë të gatshëm të diskutojmë me argumente. Gjithmonë kemi menduar se populli bullgar është afër nesh. Shteti bullgar ishte i pari që na njohu pa asnjë kusht, jo rastësisht, atëherë. Prandaj ndonjëherë habitem nga sjellja aktuale politike. Jam e bindur se fati deshi që ne të jetonim pranë njëri-tjetrit.
Ne duhet ta mbështesim njëri-tjetrin, duhet ta kuptojmë njëri-tjetrin. Fqinji nuk mund të jetë i lumtur nëse ne jemi të pakënaqur. Prandaj, duke mbështetur tjetrin, ne mbështesim veten.
Sepse çështjet rajonale, problemet rajonale na kanë bërë të afërt, bashkëpunues, dhe ne, edhe brenda Bashkimit Europian, nëse dëshirojmë të jemi konkurrues dhe të dëgjohemi, duhet të përfaqësojmë dhe mbrojmë edhe interesat rajonale.
Ju faleminderit.
