Pyetje: Ju jeni komandantja supreme e parë femër dhe keni një grua që është gjithashtu në selinë tuaj si ndihmëse. Çfarë tjetër prisni të bëhet në këtë drejtim gjatë mandatit tuaj?
Presidentja Siljanovska-Davkova: Siç dëgjuat nga vetëvlerësimi, jemi në rrugën e duhur. Për shembull, vetë fakti që në vetë Ministrinë ka 52% gra, dhe jo vetëm në pozicione të zakonshme, por edhe në pozicione shumë të rëndësishme, është shumë i rëndësishëm në këtë kohë. Ajo që dua të arrij është të bëj përparim më të madh në fushën tjetër gjatë presidencës sime, domethënë në forcat ushtarake.
Nëse në misionet e larta dhe të vështira, gratë kanë treguar rezultate të shkëlqyera, atëherë mendoj se këtë e bëjnë edhe në status, dhe statusi është më shpesh i lidhur me pozicionin e gjeneralit. Kjo është ajo që dua të arrij gjatë mandatit tim. Dhe shpjegimi themelor është si më poshtë. Dhe kjo është objektivisht e vërtetë, por duhet kapërcyer. Për të arritur statusin e Gjeneralit, duhet të keni edhe angazhim operativ. Pra, për t’u bërë, le të themi, një Gjeneral Brigade, ka një hierarki të madhe atje, dhe jo vetëm të kesh statusin e një rreshteri. Kjo është diçka që duhet arritur, por nëse nuk ju lejohet të keni status operativ, si do ta arrini pozicionin e gjeneralit? Pra, kjo është ajo që po kërkoj nga ky Shef i Shtabit të Përgjithshëm. Së pari, për t’i treguar ato mua dhe për ta bërë këtë për mua, gratë që janë më afër këtij statusi mund ta bëjnë. Tani le të shohim nëpërmjet atij angazhimi operativ që kjo pronë, ose ai kusht, është përmbushur dhe që nuk ka problem. Ky nuk është egocentrizmi im femëror, jo. Ju dëgjuat nga ambasadorja suedeze. Bëhet fjalë për energji, mendje, njohuri, krijim të papërdorur. Kjo është diçka e rëndësishme për përparimin e kësaj shoqërie, jo vetëm mekanikisht për gjithçka që burrat kanë, por edhe ne gratë duam. Jo, ne duam të angazhohemi në zhvillimin e këtij vendi, përfshirë edhe në Ushtri. Unë mendoj se kjo është një garanci më e madhe për paqen në botë dhe në rajon. Gratë janë krijesa më paqësore, këtë pohoj edhe unë.
Pyetje: Zonja Presidente, çfarë emri do të sugjeronit për Guvernator të ri? A keni marrë një vendim?
Presidentja Siljanovska-Davkova: Dhe çfarë emri, jo, nuk ua them gazetarëve emrin më parë, nuk do të zemëroheni me mua, por unë tashmë mendoj se e di. Ajo që me të drejtë krijoi debate midis jush, pyetje, mendoj se ishte diçka që duhet praktikuar për çdo funksion. Të uleni me të gjithë njerëzit e përmendur dhe të bisedoni. Pyete secilin person se çfarë mendon për tjetrin, ose çfarë mendon se mund të bëjë që nuk është bërë ende, ose çfarë mendon se është e gabuar me personin tjetër. Do të doja edhe më shumë nëse do të kishte kandidatë, por kjo nuk është gjithmonë e mundur. Sigurisht, bashkëpunimi është i nevojshëm në këtë fushë. Ju e dini që të ashtuquajturit anëtarë jo-ekzekutivë do të përfshijnë ata të propozuar nga Qeveria. Është gjithashtu e rëndësishme se kush do të jetë zëvendësguvernatori. Edhe unë jam e interesuar për këtë, sepse ata duhet të bashkëpunojnë me njëri-tjetrin. Është një sistem shumë i rëndësishëm për stabilitetin makroekonomik dhe për të qenë e sinqertë, mendoj se nëse i vlerësojmë kandidatët, ata me të cilët fola, i keni dëgjuar tashmë emrat, përmes prizmit të njohurive të ekspertëve, nuk mendoj se kam ndonjë problem. Ne kemi qenë me fat në këtë vend dhe jemi sjellë shkëlqyeshëm ndaj këtij pozicioni. Kthehuni dhe shikoni se kemi pasur guvernatorë të mirë, madje edhe vlerësues të huaj e thonë këtë. Pra, e kam paralajmëruar tashmë, do ta di të mërkurën, por mendoj se është mirë kur i thua secilit kandidat se do të flasësh me kandidatin tjetër dhe do t’i tregosh se çfarë mendon. Unë mendoj se ky është fillimi. Sigurisht, ndërkohë, kam konsultuar edhe ekspertë në këtë fushë, e pranoj, njerëz të nivelit të lartë, madje që kanë qenë në të njëjtin funksion, çfarë mendojnë, si mendojnë.
Pyetje: Presidente, si e komentoni vendimin për anulimin e procedurës nga Gjykata Administrative për Elizabeta Dukovskën? A keni ndonjë koment, duke qenë se ishit deputete e opozitës dhe e kritikuat…
Presidentja Siljanovska-Davkova: Asgjë, thjesht po të udhëzoj të gjesh transkriptin e seancës dhe të shohësh çfarë thashë dhe çfarë theksova. Se është në kundërshtim me Kushtetutën. Se duhet të ketë barazi mundësish në garë. Se nuk mund t’i anuloni kandidatët e tjerë. Megjithatë, në atë atmosferë, argumentet nuk funksionuan. Kryetari i Kuvendit, me shumicën, u pajtua. Paralajmërimet tona po binin ndesh me murin. Nuk pati as një jehonë të madhe dhe ja ku vjen rezultati. Kjo është arsyeja pse them se nëse më shumë kolegë të mi ulen në Gjykatën Kushtetuese, pavarësisht përkatësisë partiake apo simpatisë, kjo do të reflektohet në procesin e vendimmarrjes. Siç mund ta shihni, mbërriti. Përndryshe, për të qenë e sinqertë. Dje e diskutuam me një koleg, një ekspert të nivelit të lartë në fushën tonë, një profesor grek. Ai thotë gjithashtu, këtu me kolegen time Ana Pavlova Daneva, se tani vendimet nuk duhen problematizuar, por një person që është zgjedhur në mënyrë jokushtetuese, ose nëse doni, të paligjshme, nuk mund të qëndrojë në Gjykatën Kushtetuese, sepse çfarë lloj konkurrence është ajo, nëse ke më shumë, dhe dikush vendos që beteja ka mbaruar para se të fillosh, atë ligjore, dua të them, edhe para se të fillosh. Ato janë paralajmërimet që na detyrojnë të rimendojmë sistemin. Pra, realisht, nëse duam të kemi një Gjykatë Kushtetuese që do të jetë një kundërpeshë ndaj tre degëve të qeverisjes, një degë e katërt e qeverisjes, një degë e guximshme e qeverisjes, na duhet ajo në kohën e duhur. Ky është edhe një mësim për deputetët. Sepse po, ata përfaqësojnë qytetarët dhe votojnë sipas bindjeve të tyre, por në politikë, brenda kufijve të ligjit, ajo nuk ishte kështu.
Pyetje: Zonja Presidente, një pyetje pas vizitës së Presidentit të Këshillit Evropian, Antonio Koshta. Ku e shihni rrugën e daljes nga kjo e ashtuquajtura rrugë pa krye sepse pamë një konferencë për shtyp, ku kryeministri thotë se jam gati për bisedime, dhe Koshta thotë se nuk ka vend për diskutim.
Presidentja Siljanovska-Davkova: Unë, e dëgjuat komentin tim, tani disa gjëra, nuk e di nëse, ndërkohë, megjithatë, kam folur me z. Koshta si politikan me politikan, por edhe si avokat me avokat.
Lidhur me argumentet e mia ligjore, ai tha se ishte plotësisht dakord dhe se nuk ishte e drejtë ajo që po ndodhte, por kjo ishte procedura. Se edhe me propozimin tonë, të cilin ai e konsideroi të jashtëzakonshëm, për shtyrje të veprimeve ligjore, ua paraqiti politikanëve bullgarë, por ata nuk e pranuan. Ndonjëherë ka shtigje drejt bisedës që ndoshta, kur i dëgjon vetëm fjalët, nuk mund t’i deshifrojmë.
Unë, sigurisht, me ndihmën e z. Koshta, do të bisedoj së bashku me z. Radev, siç dëgjoni edhe ju, Austria është ofruar të ndërmjetësojë në bisedime. Anëtarëve të BE-së nuk u ofrohet një bisedë dhe ndërmjetësim tjetër, nëse puna është kryer, ose nëse vendoset kështu, sepse kjo nuk do të ishte mënyra evropiane. Pra, unë pohoj me përgjegjësi se edhe t’i kërkosh një vendi të ndryshojë kushtetutën e tij është problematike, përmes prizmit të vlerave dhe parimeve themelore të BE-së, sepse ekziston një dispozitë në marrëveshje që ajo do të respektojë strukturat kushtetuese dhe politike, ndër të tjera, ose identitetin kombëtar dhe kulturor. Por ja ku është një qeveri e re në Bullgari, shpresoj një qeveri e qëndrueshme, z. Zheljazkov, dhe këtu mund të flasim, siç e dëgjuat dhe ndoshta, ose duhet të them kështu, edhe Mbretëria e Bashkuar po ofrohet për bisedime.
Kur them bisedime, nuk kam parasysh kornizën negociuese, nuk kam parasysh. Por të gjithë e dimë se ka diçka në kuadrin negociues që nuk ka vend në kuadrin negociues. Protokollet, ose më saktë, si pas ndryshimit, procesverbalet. Imagjinoni, një burim të së drejtës kushtetuese, një protokoll ose procesverbal.
Dhe këtu, për ta përdorur, unë nuk thashë fare që dokumenti negociues, që përfundimet, pra korniza, u nënshkrua nga ish-ministri Bujar Osmani, kjo është e drejtë, ky nuk është akti ynë, kjo dihet, Këshilli. Por unë thashë që ai nënshkroi një protokoll, protokolli i parë u nënshkrua nga z. Dimitrov, protokolli i dytë nga ai vetë, dhe shikoni, protokollet përmbajnë angazhime. Tani, kur e lexoj ligjin për punët e jashtme, ua rekomandoj, që në dispozitat e para, do të shihni se politika e jashtme krijohet nga Kuvendi.
Për më tepër, në marrëdhëniet ndërkombëtare, personi i dytë është presidenti. Prandaj thashë që një dokument i tillë, që na krijon detyrime, siç duam ta quajmë protokoll, procesverbale, nuk mund të vendoset nga dikush vetë për ta pranuar dhe nënshkruar atë. Prandaj, përmes prizmit të Ligjit për punët e jashtme, është e nevojshme të diskutohet, të konsultohet, kush, krijuesi i politikës së jashtme, Kuvendi.
Më lejoni t’ju kujtoj, mbaj mend që edhe kur votuam për kuadrin, nuk e kishim kuadrin, por kishim përfundime rreth kuadrit. Dhe si mund të vendosësh për një çështje kaq të rëndësishme tani? Ju kujtohet, pati një deputet nga koalicioni qeverisës që e ngriti këtë çështje në atë kohë dhe propozoi amendamente, por nuk u pranua. Pra, ky është gjithashtu një paralajmërim i madh për të gjithë ne në të ardhmen. Le të jemi të kujdesshëm para se të nënshkruajmë ndonjë gjë, të mos harrojmë opozitën, kjo vlen edhe për tani. Të mos harrojmë aktet kryesore në Kuvend. Ne, njësoj si grekët dhe bullgarët, kemi miratuar deklarata, apo jo? Dhe të gjithë i referohen atyre.
Pra, le të nxjerrim mësimin se për disa gjëra të rëndësishme, duhet të mendojmë paraprakisht për pasojat, në mënyrë që të jemi të kujdesshëm se si sillemi. Pra, më lejoni të them, brenda këtij kuadri, ne do të përpiqemi që disi, atë që kërkojmë, garancitë, të biem dakord që nuk do të ketë më asnjë nga ato, mund ta imagjinoni, historia shkencore-politike, politike, kjo doli, sepse, historianë janë, por, nën ombrellën e politikës. Ata po diskutojnë se nuk do të ketë, le ta pranojmë përsëri ose le të kemi një interpretim që nëse të gjithë thonë se procesi duhet të delateralizohet dhe se vetoja është një instrument i keq, dhe ne e dimë se nevojitet konsensus për të shfuqizuar veton, atëherë le të vazhdojmë me heqjen, dhe jo, kjo është ajo që u them ndonjëherë kur jam cinike, kjo duket si një vendim i prerë për të shfuqizuar dënimin me vdekje, gjë që është e turpshme, por ju thoni, mirë, tani do ta ekzekutojmë këtë person të dënuar, por nga… pas një kohe të caktuar ose nga e ardhmja, nga e ardhmja nuk e di në një moment, nuk do të ketë dënim me vdekje. Ne nuk mund të jemi dëm anësor në këtë proces vendimmarrjeje.
Korniza më e fundit, programi më i fundit i presidencës aktuale të Bashkimit Evropian, Polonisë, e vëren këtë, të gjithë nga Grupi i Vishegradit e vënë re këtë dhe ne, në fakt, e mbrojmë procesin e zgjerimit në rastin tonë. E njëjta gjë, më besoni, e njëjta gjë do të përsëritet edhe me kandidatët e tjerë që po kandidojnë tani, po, nëse është e nevojshme, nëse është e nevojshme, për sa i përket grupeve, për sa i përket… sepse një mundësi e tillë ekziston. Ne kërkojmë që interesat tona të vlerësohen njësoj si ato të mëparshmet.
Pyetje: Presidente, a keni ndonjë plan për të shkuar në Romë për kremtimin e vëllezërve të shenjtë Ciril dhe Metodi dhe nëse po, a keni planifikuar ndonjë takim atje në Romë?
Presidentja Siljanovska-Davkova: Sigurisht, po, do të takohem me Papën dhe do të takohem përsëri me Presidentin e Italisë dhe kolegun tim, Profesor Matarella. Ndërkohë, ata që morën pjesë në bisedën time me kolegun tim vitin e kaluar e dinë se ajo ishte e përbërë nga një pjesë zyrtare, politike dhe një pjesë shkencore, sepse i kërkova të na mbështeste, të anëtarësoheshim në Asociacionin Evropian të të Drejtës Publike, është një shoqatë tepër e rëndësishme dhe e fuqishme, në të cilën mund të anëtarësohen të gjithë kolegët tanë më të mirë juristë, nëse kanë një CV të tillë, dhe të vëzhgojnë, për shembull, Asamblenë e Përgjithshme, të monitorojnë punën, ose të ndihmojnë në krijimin e dokumenteve e të ngjashme, dhe sot, dje erdhi kolegu ynë grek, përndryshe me përvojë të pasur politike, Profesor Flogaitis, dhe ne, po, do të bëhemi anëtarë të Shoqatës Evropiane të të Drejtës Publike. Kjo do të thotë e Drejta Kushtetuese dhe Administrative, më lejoni të shpjegoj, po.
Do të shihemi, po.
